หลายคนคงเคยได้ยินการทดลอง The Marshmallow Test ที่ทำโดยมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดในปี 1972

วิธีการนั้นก็ช่าง “โหดร้าย” คือการจับเด็กมานั่งอยู่กับขนมมาร์ชเมลโล่ว (เนื้อหยุ่นๆ สอดไส้ช็อคโกแล็ต) และบอกเด็กว่า จะเลือกกินตอนนี้เลยก็ได้หนึ่งชิ้น หรือจะรอ 15 นาทีเพื่อจะได้กินสองชิ้น แล้วปล่อยให้เด็กนั่งตามลำพัง

บางคนก็รอไม่ไหว ซัด 1 ชิ้นก่อนเลย ส่วนบางคนก็รอไหว แม้จะทุรนทุรายแต่ก็ห้ามใจได้ครบ 15 นาทีและได้กินมาร์ชเมลโล่วสองชิ้นแทน

เด็กที่เข้าร่วมทดลองมี 32 คนเป็นชายและหญิงอย่างละครึ่ง จากนั้นสแตนฟอร์ดก็ตามติดชีวิตเด็กทุกคนจนเรียนจบและโตเป็นผู้ใหญ่ ซึ่งพบว่า เด็กที่หักห้ามใจไม่กินมาร์ชเมลโล่วนั้นมักจะสอบได้คะแนนสอบสูงกว่า สุขภาพดีกว่า รายได้ดีกว่า

การทดลองนี้สนับสนุนเรื่อง ‘delayed gratification’ หรือการอดเปรี้ยวไว้กินหวานนั่นเอง ใครที่มีความอดทนพอที่จะไม่ปล่อยตัวปล่อยใจไปกับกิเลส ก็จะเพิ่มโอกาสในการมีอนาคตที่ดี ซึ่งต่างจากคนที่ชอบ instant gratification ที่พออยากได้แล้วต้องได้ทันที

—–

คำถามหนึ่งที่ James Clear ผู้เขียนหนังสือ Atomic Habits ชวนให้เราถามตัวเองก็คือ

“Am I doing this for Present Me or Future Me?”

เรากำลังทำเพื่อตัวเราตอนนี้หรือกำลังทำเพื่อตัวเราในอนาคต?

เทคโนโลยีในปัจจุบันมันช่างเอื้อให้เราทำเพื่อตัวเองในตอนนี้ได้อย่างง่ายดาย อยากคุยกับใครก็คุยได้ทันที อยากดูอะไรก็ดูได้ทันที อยากกินอะไรก็สั่งได้ทันที

ช่องว่างระหว่าง “ความกระหาย” และ “การกระทำเพื่อดับกระหายนั้น” แคบลงทุกวัน

คนเราจึงมีโอกาสที่จะติดนิสัย instant gratification จนขาดทักษะอดเปรี้ยวไว้กินหวานไปโดยปริยาย

แต่อีกมุมหนึ่งที่น่าสนใจก็คือการอดเปรี้ยวไว้กินหวานนั้นดีเสมอไปจริงรึเปล่า?

เพราะหลายคนก็สุดโต่งไปอีกด้านหนึ่ง ทำงานหนัก เก็บเงิน ไม่ยอมไปเที่ยว เพราะต้องการ “สร้างอนาคต” ที่ดีในวันข้างหน้า

แต่อนาคตที่ดีในวันข้างหน้านั้นอยู่ตรงไหนในโลกที่เต็มไปด้วย Black Swans และ disruptions?

หากเราเอาแต่ฝากความสุขไว้กับอนาคตจนไม่มีโอกาสสัมผัสความสุขในวันนี้ มันจะเป็นการลงทุนที่เสี่ยงเกินไปหน่อยรึเปล่า

ผมจึงคิดว่าศิลปะในการดำรงชีวิตคือการหาสมดุลระหว่างการทำอะไรเพื่อตัวเองตอนนี้ และการทำอะไรเพื่อตัวเองอนาคต มันคือ equilibrium ของ instant gratification กับ delayed gratification

ถ้าเราหามันเจอ เราก็จะมีความสุขกับปัจจุบันได้โดยไม่ทิ้งโอกาสที่จะมีอนาคตที่ดีครับ

—-

หากอยากเล่น Facebook ให้น้อยลง สามารถติดตาม Anontawong’s Musings ทาง LINE ได้นะครับ https://lin.ee/2VZMu59

Anontawong’s Musings Talk ครั้งที่ 1 ที่ประกาศไปเมื่อวานนี้ มีคนสมัครเต็มแล้ว ขอบคุณมากๆ ครับ เดี๋ยวถ้าทำแล้วดีจะมีรอบสองเร็วๆ นี้ครับผม