อารมณ์ของคนเราก็เหมือนทีวีที่มีหลายช่อง หลายรายการ

มีช่องการ์ตูน มีหนังผี มีหนังสงคราม มีรายการตลก มีรายการข่าวที่เต็มไปด้วยสาระ

แต่ละคนก็จะใช้เวลากับแต่ละช่องไม่เท่ากัน

บางคนอาจจะสาระมากหน่อย บางคนอาจจะตลกเยอะหน่อย

แต่ทุกคนสามารถเปลี่ยนอารมณ์ตัวเองได้ เหมือนที่เราเปลี่ยนช่องทีวีได้

ถ้าที่ทำงานเป็นหนังสงครามมาทั้งวันแล้ว กลับถึงบ้านก็อย่าลืมเปลี่ยนช่องเป็นรายการสัตว์โลกน่ารักนะครับ

จริงๆ แล้วมันเป็นคอนเซ็ปต์ที่เบสิคมาก แต่เรามักจะหลงลืมกันไป

ว่าเป้าหมายที่ดี ไม่ใช่เป้าหมายที่จะเปลี่ยนอนาคตของเรา

เป้าหมายที่ดี คือเป้าหมายที่เปลี่ยนเราในตอนนี้เลยต่างหาก

หากเราตั้งเป้าหมายว่าจะลดน้ำหนักใน 1 เดือน เราก็ต้องเปลี่ยนการกินของเราในมื้อนี้เลย

หากเราตั้งเป้าหมายว่าจะได้เลื่อนขั้นภายในปีหน้า เราก็ต้องตั้งใจกับงานที่อยู่ตรงหน้าเรา ณ ตอนนี้เลย

หากเราตั้งเป้าหมายเสียยิ่งใหญ่และหรูหรา แต่การกระทำของเราวันนี้ไม่ได้มีอะไรต่างจากเมื่อวาน เป้าหมายนั้นก็ไร้ค่า

เพราะเป้าหมายไม่ได้มีไว้เพื่อวันพรุ่งนี้ แต่มีไว้เพื่อวันนี้ครับ

จงทำในสิ่งที่เราไม่ต้องทำก็ได้

เดือนกันยายน พ.ศ.2537 หลังจากเรียนจบม.3 เทอมต้นที่เตรียมพัฒน์ ผมก็เดินทางข้ามน้ำข้ามทะเลไปอยู่เมืองเล็กๆ ชื่อเทมูก้า ประเทศนิวซีแลนด์ ทันเปิดเทอมสองของที่นั่นพอดี

วิชาที่ได้เรียนก็เช่นวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ สังคมศึกษา ฯลฯ รู้เรื่องบ้าง ไม่รู้เรื่องบ้าง เพราะทักษะภาษาอังกฤษของผมยังอ่อนด้อยยิ่งนัก

เรียนไปได้ไม่ถึงสามเดือน ก็ต้องสอบไล่ประจำปี (ที่นิวซีแลนด์ ปีการศึกษาจะจบกลางเดือนธันวาคม) ที่สำคัญคือข้อสอบนั้นมีเนื้อหาของเทอมแรกที่ผมไม่ได้เรียนอยู่ด้วย

ปรากฎว่าผมสอบตกทุกวิชา ยกเว้นวิชาเลข

ที่นิวซีแลนด์ เวลาตรวจข้อสอบเสร็จ อาจารย์เขาจะแจกกระดาษคำตอบคืนให้นักเรียนด้วย เห็นแต่ละวิชาที่ได้ไม่กี่สิบคะแนนจากคะแนนเต็มร้อยก็ปวดใจไม่น้อย

วิชาสุดท้ายที่ผมได้คะแนนสอบคืนมาคือวิชาเศรษฐศาสตร์ (Economics) ซึ่งสอนโดยมิสเตอร์แชนนอน (Mr.Shannon) ถ้าจำไม่ผิดผมน่าจะได้ประมาณสามสิบกว่าคะแนน

พอหมดชั่วโมงซึ่งเป็นวิชาสุดท้ายของวัน แทนที่จะปล่อยให้ผมกลับบ้าน มิสเตอร์แชนนอนกลับบอกให้ผมอยู่ต่อ

หลังจากนักเรียนทุกคนออกจากห้องไปหมดแล้ว มิสเตอร์แชนนอนก็เดินมานั่งลงข้างๆ ผม แล้วชมว่า “You’ve done well, young man”

ในขณะที่ผมกำลังงงว่าหูฝาดไปรึเปล่า มิสเตอร์แชนนอนก็เปิดข้อสอบขึ้นมาให้ดูอีกครั้ง ชี้ไปที่กระดาษคำตอบของผม และอธิบายให้ฟังทีละข้อว่า ตรงไหนที่ผมทำถูก ตรงไหนที่ผมทำเกือบถูก หรือถ้ามีจุดที่ผมทำพลาดมันเกิดจากอะไร

มิสเตอร์แชนนอนใช้เวลากับผมร่วมครึ่งชั่วโมง เมื่อทบทวนคำถามข้อสุดท้ายเสร็จ เขาก็ทิ้งทวนว่า มาอยู่สามเดือนทำได้ขนาดนี้ถือว่าดีมากๆ แล้ว ไอมั่นใจว่าปีหน้ายูจะทำคะแนนได้ดีแน่นอน

ลองนึกภาพห้องเรียนที่มีเพียงอาจารย์ฝรั่งตัวโตคนหนึ่งใช้เวลาหลังเลิกเรียนนั่งอยู่กับเด็กตัวเล็กๆ จากแดนไกลเพื่อดึงความมั่นใจและความเคารพตัวเองของเด็กคนนั้นกลับคืนมา มันจะมีความหมายแค่ไหน?

ก็มีความหมายขนาดที่ว่า แม้เวลาจะผ่านไป 23 ปีแล้วผมยังจำภาพในวันนั้นได้ราวกับมันเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อวานนี้เอง

และต่อให้เวลาผ่านไปอีกซักกี่สิบปี ผมก็มั่นใจว่าจะยังจำเหตุการณ์นี้ได้แน่นอน และคงจะเล่าให้ลูกให้หลานฟังด้วย

ทั้งหมดนี้เป็นเพียงเพราะอาจารย์คนหนึ่งได้ลงมือทำในสิ่งที่เขาไม่ต้องทำก็ได้

—–

เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2554 บริษัทรอยเตอร์ซอฟท์แวร์ประเทศไทยกำลังจะมีอายุครบ 10 ปี

ผมคิดถึง “ฟิลลิป” และ “สจ๊วต” สองผู้บริหารระดับสูง ที่แม้ตัวจะอยู่ที่อเมริกาและอังกฤษ แต่ก็มีลูกทีมอยู่ในเมืองไทยร่วมพันคน

ผมคิดเล่นๆ ว่าถ้าในงานเลี้ยงครบรอบ 10 ปี พนักงานไทยได้รับข้อความแสดงความยินดีจากสองคนนี้ก็น่าจะเป็น “เซอร์ไพรส์” ที่ดี

ผมเลยส่งเมลหา “เมลินดา” ซึ่งเป็น Communication Manager ที่ดูแลแผนกของฟิลลิปและสจ๊วต ถามว่าพอจะเป็นไปได้มั้ยที่เธอจะช่วยขอให้ทั้งสองช่วยพูดอะไรซักหน่อย เอาแค่ง่ายๆ สั้นๆ แล้วใช้มือถือถ่ายส่งมาให้ก็พอแล้ว

ปรากฎว่าเมลินดาลงทุนประสานงานหาทีมถ่ายวีดีโอมืออาชีพ จัดหางบประมาณสำหรับการถ่ายทำและตัดต่อวีดีโอมาให้ เขียนสคริปต์เป็นเรื่องเป็นราว แถมยังกำกับฟิลลิปและสจ๊วตด้วยตัวเธอเองอีกต่างหาก และวีดีโอนั้นก็ได้ถูกเปิดในงานเลี้ยงครบรอบตามที่ตั้งใจไว้

ผ่านไป 5 ปีแล้ว ทั้งผมและเมลินดาต่างก็ออกจากรอยเตอร์มาซักพักแล้ว แต่ผมก็ยังจำการทำเกินหน้าที่และเกินคำขอของเมลินดามาได้จนถึงวันนี้

—–

วันนี้ วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ.2560 เป็นวันสุดท้ายของพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพในหลวงรัชกาลที่ 9

พระมหากษัตริย์ผู้ทรงงานหนักที่สุดในโลก

พระมหากษัตริย์ผู้ได้ทรงทำในสิ่งที่ท่านไม่ต้องทำก็ได้มาตลอด 70 ปีแห่งการครองแผ่นดินโดยธรรม

และด้วยเหตุผลนี้ แม้พระองค์ท่านจะเสด็จสู่สวรรคาลัยแล้ว แต่ผมเชื่อว่าเรื่องราวของพระองค์จะยังคงถูกเล่าขานในโลกมนุษย์นี้ไปอีกนับร้อยนับพันปีครับ

มีค่ามากกว่าเจตนาดี 100 หน่วย

“The smallest deed is better than the greatest intention.”
-John Burroughs

ถ้าจะให้ผมสรุปรวบยอดความแตกต่างระหว่างคนธรรมดากับคนที่ประสบความสำเร็จให้เหลือเพียงข้อเดียว ผมคงจะเลือกคำตอบที่ว่า คนที่ประสบความสำเร็จนั้นเขาคิดแล้วลงมือทำ

ส่วน “คนธรรมดา” อาจจะคิดมากกว่า และคิดได้มากกว่าคนที่ประสบความสำเร็จด้วยซ้ำ แต่เผอิญเขาไม่ได้ลงมือทำ ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลหรือข้ออ้างอะไรก็ตามแต่

ดังนั้น ถ้าอยากเป็นคนที่ดีขึ้น มีชีวิตที่ดีขึ้น ก็อย่าเสียเวลากับการคิดให้มากเกินไป

ถ้ารู้ตัวว่าเจตนาดีแล้ว ก็ลงมือทำสิ่งเล็กๆ ไปก่อนเลย แล้วการกระทำเล็กๆ นั้นมันจะค่อยๆ ทบต้นและสร้างแรงผลักดัน ให้เราทำสิ่งที่ใหญ่กว่านี้ได้เองครับ

วันนี้วันศุกร์ มาฟังนิทานที่สร้างจากเรื่องจริงกันนะครับ

“มานจิ” เป็นชายยากจนคนหนึ่งจากหมู่บ้านเล็กๆ ในอำเภอคยา*

ทุกๆ วันมานจิจะไปทำงานเป็นกรรมกรเหมืองแร่ในหุบเขา และทุกๆ วัน ภรรยาของมานจิจะทำกับข้าว และเดินเลาะภูเขาที่เต็มไปด้วยหินและกรวดเพื่อนำข้าวเที่ยงไปส่งให้มานจิ

สายวันหนึ่ง ขณะที่ภรรยาของมานจิกำลังนำอาหารไปให้สามีดังเช่นทุกวัน ภรรยาของมานจิก็ก้าวพลาดและล้มคะมำตกเขา แม้จะไม่เสียชีวิตทันทีแต่ก็บาดเจ็บสาหัส

หมู่บ้านที่มานจิอยู่ไม่มีสถานพยาบาล หมอที่ใกล้ที่สุดอยู่ในเมืองที่ห่างจากหมู่บ้านไปไม่ไกลนัก แต่เพราะว่ามีภูเขาลูกใหญ่คั่นกลางอยู่ ทางอ้อมภูเขาที่จะพาไปถึงเมืองข้างๆ จึงมีระยะทางถึง 55 กิโลเมตร

โชคร้าย ภรรยาของมานจิไปถึงมือหมอไม่ทัน จึงเสียชีวิตระหว่างทาง

ในค่ำวันนั้นเอง มานจิผู้โศกเศร้าก็หยิบค้อนและสิ่วเดินออกไปที่ภูเขาลูกนั้น

แล้วเขาก็เริ่มตอก และกระเทาะหินก้อนแรกออกจากภูผาที่ตั้งตระหง่าน

มานจิสัญญากับตัวเองและภรรยาว่า เขาจะเอาชนะภูเขาลูกนี้ เพื่อคนอื่นจะได้ไม่ต้องมาเจอกับความสูญเสียอย่างนี้อีก

คนในหมู่บ้านพยายามเตือนมานจิว่าเขากำลังทำในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ แต่เมื่อยังเห็นมานจิเอาค้อนและสิ่วมานั่งขุดอยู่ที่ภูเขาลูกเดิมทุกวัน จึงได้ข้อสรุปว่ามานจิคงสติแตกไปแล้ว

แต่มานจิก็ยังไม่หยุดขุด ยังไม่หยุดกระเทาะหินด้วยค้อน สิ่ว และสองมือที่เขามี

จากวันเป็นเดือน จากเดือนเป็นปี

…จากหนึ่งปี เป็น 22 ปี

สุดท้ายมานจิก็ “ตัดภูเขา” ได้จริงๆ

ภูเขาที่มานจิตัดมีความกว้าง 9 เมตร สูง 8 เมตร ลึก 110 เมตร

เส้นทางใหม่นี้ ร่นระยะห่างระหว่างหมู่บ้านกับเมืองจาก 55 กิโลเมตรให้เหลือเพียง 15 กิโลเมตร

พลานุภาพของคนที่มีความเพียรอันบริสุทธิ์นั้นช่างยิ่งใหญ่จริงๆ ครับ

—–

ขอบคุณเรื่องจริงจาก Quora: Lukas Schwekendiek’s answer to What is the most extreme example of human willpower and discipline?

* อำเภอเดียวกับพุทธคยา สถานที่ตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า