เมื่อ 7 ปีที่แล้ว หนังสือ “12 Rules for Life: An Antidote to Chaos” ของ Jordan B. Peterson นั้นโด่งดังมาก และตอนที่สำนักพิมพ์อมรินทร์ How to นำมาแปลเป็นไทยในชื่อว่า “12 กฎที่ใช้ได้ตลอดชีวิต” ก็มีกระแสที่ดีมากเช่นกัน

เป็นเวลาสักพักแล้วที่ผมนึกถึงต้นทางของหนังสือเล่มนี้

เมื่อปี 2012 Jordan Peterson ได้เข้าไปตอบคำถามที่มีคนโพสต์ไว้ใน Quora ว่า

“What are the most valuable things everyone should know?”

อะไรคือสิ่งสำคัญที่สุดที่ทุกคนควรรู้?”

ปีเตอร์สันลิสต์คำแนะนำออกมา 40 ข้อ มีคนมาโหวตเกือบสองหมื่นครั้งและแชร์ไปพันกว่าครั้ง จนมีคนเชียร์ให้ปีเตอร์สันต่อยอดเป็นหนังสือ จึงเป็นที่มาของ 12 Rules for Life (2018) และ Beyond Order (2021)

เหตุผลที่ผมอยากนำกฎทั้ง 40 ข้อมาแปลเป็นไทยลงบล็อกนี้ เพราะผมไม่แน่ใจว่า Quora จะยังอยู่ได้อีกนานแค่ไหน เนื่องจากเว็บนี้ (หรือแอปนี้) เคยเป็นโซเชียลมีเดียให้คนเข้ามาถาม-ตอบกันอย่างอุ่นหนาฝาคั่ง แต่การมาถึงของ Generative AI ก็น่าจะทำให้คนเข้า Quora น้อยลงไปพอสมควร – รวมถึงตัวผมเองด้วย

ดังนั้น ผมจึงอยากบันทึกคำแนะนำที่มีค่าของ Jordan Peterson เอาไว้ไม่ให้สูญหาย

และนี่คือกฎ 40 ข้อในการใช้ชีวิตจากปีเตอร์สัน สำนวนอาจแตกต่างจากสำนักพิมพ์บ้างไม่ว่ากันนะครับ

1. จงพูดความจริง
2. อย่าทำในสิ่งที่เราเกลียด
3. จงประพฤติตัวในแบบที่เราสามารถอธิบายสิ่งที่เราทำได้อย่างตรงไปตรงมา
4. จงแสวงหาสิ่งที่มีความหมาย ไม่ใช่สิ่งที่สะดวกสบายหรือให้ผลประโยชน์ระยะสั้น
5. หากต้องเลือก จงเป็นคน “ทำงาน” แทนที่จะเป็นคนที่ “ถูกเห็นว่ากำลังทำงาน”
6. จงใส่ใจ (pay attention)
7. เวลาคุยกับใคร ให้นึกไว้ก่อนว่าเขาอาจรู้บางอย่างที่เราจำเป็นต้องรู้ จากนั้นก็จงฟังเขาอย่างตั้งใจ เพื่อที่เขาจะเล่าเรื่องนั้นให้เราทราบ
8. จงลงมือลงแรงในการรักษาชีวิตคู่ให้ชื่นมื่น
9. เลือกให้ดีว่าจะเล่าข่าวดีให้ใครฟัง
10. เลือกให้ดีว่าจะเล่าข่าวร้ายให้ใครฟัง
11. ในทุกที่ที่เราไป จงทำให้อะไรดีขึ้นอย่างน้อยหนึ่งอย่าง
12. จินตนาการถึงคนที่เราอาจเป็นได้ แล้วมุ่งหน้าไปในทิศทางนั้นอย่างแน่วแน่
13. อย่าปล่อยให้ตัวเองกลายเป็นคนเย่อหยิ่งหรือเก็บความขุ่นเคืองไว้ในใจ
14. พยายามทำให้ห้องหนึ่งในบ้านสวยที่สุดเท่าที่จะทำได้
15. เปรียบเทียบตัวเองกับตัวเราเมื่อวานนี้ ไม่ใช่กับคนอื่นในวันนี้
16. ลองทุ่มเทกับสิ่งหนึ่งสิ่งใดให้เต็มที่ แล้วดูว่าเกิดอะไรขึ้น
17. หากความทรงจำเก่าๆ ยังทำให้เราร้องไห้ จงเขียนมันออกมาอย่างละเอียดถี่ถ้วน
18. รักษาความสัมพันธ์กับผู้คนเอาไว้
19. อย่าดูถูกสถาบันหรืองานศิลปะโดยไม่ไตร่ตรองให้ดีๆ
20. เราดูแลคนที่เรารักและใส่ใจอย่างไร เราก็ควรดูแลตัวเองอย่างนั้นด้วยเช่นกัน
21. ลองขอความช่วยเหลือเล็กๆ จากใครบางคน อนาคตเขาจะได้กล้าขอความช่วยเหลือจากเราบ้าง
22. เลือกคบคนที่ต้องการให้เราได้ดี
23. อย่าไปพยายามช่วยคนที่ไม่ต้องการความช่วยเหลือ และจงระวังให้มากเมื่อต้องช่วยคนที่อยากได้รับความช่วยเหลือ
24. สิ่งใดที่เราทำออกมาอย่างตั้งใจ สิ่งนั้นมีความหมายเสมอ
25. เก็บบ้านของเราให้เรียบร้อยก่อนจะออกไปวิจารณ์โลก
26. แต่งตัวให้เหมือนคนที่เราอยากจะเป็น
27. จะพูดอะไรก็จงพูดให้ตรงประเด็นและชัดเจน
28. ยืนให้ตัวตรง อกผายไหล่ผึ่ง
29. อย่าหลีกเลี่ยงสิ่งที่น่ากลัวถ้ามันขวางทางเราอยู่ และอย่าทำสิ่งที่อันตรายโดยไม่จำเป็น
30. อย่าปล่อยให้ลูกๆ ทำสิ่งที่จะทำให้เราไม่ชอบเขา
31. อย่าปฏิบัติกับภรรยาเหมือนคนใช้
32. อย่าซ่อนสิ่งที่ไม่อยากเผชิญหน้าไว้ในความคลุมเครือ
33. คอยสังเกตว่าโอกาสมักซ่อนอยู่ ณ ที่ซึ่งความรับผิดชอบถูกละทิ้งไป
34. จงอ่านงานเขียนของคนยิ่งใหญ่
35. เมื่อเจอแมวตามท้องถนน จงก้มลงลูบหัวมันบ้าง
36. อย่าไปยุ่งกับเด็กๆ ที่กำลังเล่นสเกตบอร์ด
37. อย่าปล่อยให้คนพาลลอยนวล
38. หากพบเห็นสิ่งที่ต้องแก้ไข ให้เขียนจดหมายถึงรัฐบาลพร้อมเสนอแนวทางแก้
39. จำไว้ว่าสิ่งที่เรายังไม่รู้มีค่ากว่าสิ่งที่เรารู้อยู่แล้ว
40. จงรู้สึกขอบคุณแม้ในยามที่ต้องทนทุกข์

ระหว่างวิ่งออกกำลังกายรอบหมู่บ้าน ผมได้ย้อนระลึกถึงหลายเรื่องราวที่เกี่ยวกับ “หนึ่งก้าว”

เลยขอใส่คำว่า “กฎ” ไว้ข้างหน้า เพราะน่าจะทำให้ติดหูติดตาและจดจำได้ง่าย

โดยกฎหนึ่งก้าวนั้นแตกออกมาเป็นสามข้อดังนี้:-

One step ahead. One step faster. One step further.

---

1. คิดล่วงหน้าหนึ่งก้าว – One step ahead

ผมทำงานอยู่ในทีม People ของบริษัทเทคที่ทุกอย่างต้องคิดไวทำไว

เมื่อปี 2023 ผมเคยบอก “ธีม” ของทีม People ไว้ว่าให้คิด One step ahead คือจะทำอะไร ให้คิดล่วงหน้าหนึ่งก้าว

ถ้าเราคิดล่วงหน้าหนึ่งก้าว เราจะพอเดาใจหัวหน้าเราได้ และทำในสิ่งที่ควรทำก่อนที่หัวหน้าจะเอ่ยปากถาม

ถ้าเราคิดล่วงหน้าหนึ่งก้าว เวลาเราจะประกาศอะไร เราจะคิดเผื่อไปก่อนเลยว่าพนักงานจะมีคำถามอะไรบ้าง แล้วตอบคำถามเหล่านั้นรอไว้เลยใน FAQ

ถ้าเราคิดล่วงหน้าหนึ่งก้าว เราจะรู้ทิศทางลมว่าอะไรกำลังจะเกิดขึ้นต่อไป และเตรียมใจสำหรับสถานการณ์นั้น

การคิดล่วงหน้าหนึ่งก้าวจะช่วยให้เราเตรียมตัวได้ดี ซึ่งผมเชื่อว่าทุก 1 นาทีที่เราใช้ไปกับการเตรียมตัวจะประหยัดเวลาอย่างน้อย 2 นาทีหลังจากเราเริ่มลงมือทำ

---

2. เร็วกว่าหนึ่งก้าว – One step faster

“พี่เล้ง MFEC” หรือคุณศิริวัฒน์ วงศ์จารุกร เคยกล่าวไว้ว่า

นักฟุตบอลระดับโลก แท้จริงเขาวิ่งถึงบอลก่อนคนอื่นแค่ครึ่งก้าว

ซึ่งครึ่งก้าวนั้นก็เพียงพอแล้ว หากมันช่วยให้เราแตะบอลก่อนและยิงประตูได้ ไม่จำเป็นต้องทำอะไรเพื่อให้ถึงบอลก่อนคนอื่น 5 ก้าว

การทำธุรกิจก็เช่นกัน เราไม่จำเป็นต้องชนะคู่แข่งแบบขาดลอย เราชนะเขาแค่นิดเดียวก็สามารถได้โปรเจ็กต์มาอยู่ในมือแล้วเช่นกัน

หากทุ่มกำลังมากเกินไป ต้องการจะเอาชนะคู่แข่ง 5 ก้าวตลอด นั่นหมายถึงแรงและเวลาที่ต้องใช้อย่างมหาศาล ซึ่งอาจจะทำให้ทีมงานเหน็ดเหนื่อยเกินไป และเสียโอกาสที่จะแบ่งกำลังไปแข่งในเกมอื่นๆ

---

3. ไปไกลกว่าหนึ่งก้าว – One step further

พี่โจ้ ธนา เธียรอัจฉริยะ เคยเขียนไว้ในหนังสือ “วิถีคนปานกลาง” โดยบทแรกมีชื่อว่า “คนระดับปานกลางจะโดดเด่นได้อย่างไร”

หนึ่งในคำแนะนำของพี่โจ้ก็คือให้ฝึก “วิชาทำเกิน”

มันคือการทำให้เกินกว่าที่คนอื่นคาดหวัง

เช่นลูกค้าขอให้ส่งงานวันศุกร์ แต่เราส่งตั้งแต่วันพฤหัสฯ

หรือเวลาทำงานส่งหัวหน้า งานของเรามีข้อมูลละเอียดครบถ้วนและไม่มีข้อผิดพลาด จนหัวหน้าไม่มีอะไรให้ต้องปรับแก้

เจ้านายหรือลูกค้าจะมี “ภาพจำ” ก็ต่อเมื่อเขาได้รับในสิ่งที่เกินความคาดหวัง หรือต่ำกว่าความคาดหวัง ถ้าได้เท่าที่คาด เขาจะไม่จำ

ที่สำคัญ เราไม่ต้องทำเกินเยอะ แค่ทำเกินกว่าค่ามาตรฐานที่คนอื่นคุ้นชิน ก็เพียงพอที่จะสร้างความประทับใจ

เมื่อเราไปไกลกว่าหนึ่งก้าว และทำงานได้เกินความคาดหวังอยู่บ่อยๆ เราก็จะมีภาพจำที่ดีเยี่ยม ซึ่งจะเป็นใบเบิกทางให้กับโอกาสอื่นๆ ที่จะมาถึงในอนาคต

---

ถ้าเราคิดล่วงหน้าหนึ่งก้าว เราจะเตรียมตัวได้ดี และออกตัวได้เร็วกว่า

ถ้าเราถึงบอลก่อนหนึ่งก้าว (และไม่จำเป็นต้องถึงก่อน 5 ก้าว) เราจะได้บอลนั้นไปครองเพื่อทำเกมหรือยิงประตู

แต่ถ้าเราเป็นคนคิดไม่เก่ง และวิ่งไม่เร็ว เราก็ต้องขยันกว่าคนอื่น วิ่งให้ไกลกว่าคนอื่นหนึ่งก้าว เพื่อสร้างผลงานที่เกินความคาดหวัง

One step ahead.

One step faster.

One step further.

ทำได้เพียงหนึ่งในสามข้อ ก็เพียงพอที่จะช่วยให้การทำงานดีขึ้นอย่างชัดเจน

แต่ถ้าทำได้ครบทั้งสามข้อ สิ่งดีๆ ก็น่าจะรอเราอยู่อย่างแน่นอนครับ

---

พบกับหนังสือเล่มใหม่ของผม “คำถามร้อยบาท กับคำถามล้านบาท” ได้ที่บู๊ธ KOOB งานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ 27 มีนาคม – 7 เมษายน ที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่เพจ Roundfinger ครับ

ในการฝึกฝนของหน่วยซีล (SEAL) มีสิ่งที่เรียกว่า Drownproofing

Drown คือการจมน้ำ

Proof แปลว่า “ป้องกัน” หรือ “ทนต่อ” เช่นคำว่า bullet-proof jacket คือเสื้อกันกระสุน sound-proof room คือห้องเก็บเสียง

Drown-proofing ก็คือ “การฝึกไม่ให้จมน้ำ” ซึ่งจำลองสถานการณ์ว่าถ้าหน่วยซีลได้รับบาดเจ็บในการสู้รบจนขยับแขนหรือขาไม่ได้ แล้วสถานการณ์บังคับให้ต้องตกลงไปในน้ำ จะเอาตัวรอดได้อย่างไร

ผู้ฝึกจะจับนักเรียนไพล่มือเอาไว้ข้างหลัง แล้วมัดข้อมือข้อเท้าเอาไว้ จากนั้นก็ผลักนักเรียนลงไปในสระว่ายน้ำลึก 9 ฟุตหรือประมาณ 2.75 เมตร

หน้าที่ของนักเรียนคือต้องอยู่รอดให้ได้เป็นเวลา 5 นาที

นักเรียนส่วนใหญ่ทำไม่ได้ ยิ่งพยายามขยับตัวเพื่อให้หัวโผล่พ้นน้ำเท่าไหร่ก็ยิ่งจม หลายคนตื่นตระหนกทำอะไรไม่ถูกและร้องตะโกนโหวกเหวกให้คนมาช่วย หลายคนจมน้ำจนหมดสติจนต้องใช้บริการหน่วยกู้ชีพ

แต่ก็มีนักเรียนส่วนหนึ่งที่ผ่านบททดสอบนี้มาได้ เพราะพวกเขาทำสิ่งที่ตรงกันข้ามกับสัญชาตญาณ

แทนที่จะพยายามดิ้นรนเพื่อจะลอยตัวให้อยู่เหนือน้ำ เขาจะปล่อยให้ตัวเองจมลงไปจนถึงก้นสระ แล้วเอาเท้าถีบตัวเองจากพื้นสระเพื่อให้ตัวค่อยๆ ลอยกลับขึ้นสู่ผิวน้ำ เมื่อหัวโผล่พ้นน้ำ ก็รีบหายใจเข้าปอดหนึ่งเฮือก ก่อนจะค่อยๆ ปล่อยตัวเองให้จมลงสู่ก้นสระอีกครั้ง ทำอย่างนี้วนไปจนครบเวลา 5 นาที

คนที่จะผ่านบททดสอบ drownproofing จึงไม่จำเป็นต้องว่ายน้ำเป็น

จริงๆ คนที่จะผ่านบททดสอบนี้ได้ คือคนที่ฝืนตัวเองให้ไม่ว่ายน้ำเลยด้วยซ้ำ

ยิ่งพยายามลอย เรายิ่งจม แต่พอเราทำใจว่ายังไงก็ต้องจม เรากลับลอยขึ้นมาได้

นี่คือสิ่งที่เรียกว่า Backwards Law หรือกฎแห่งการย้อนศร ที่ Mark Manson เขียนเอาไว้ในหนังสือเล่มแรกของเขา

กฎนี้เคยมีคนพูดถึงมาก่อนแล้วคือ Alan Watts นักปรัชญาชาวอังกฤษผู้ล่วงลับ

กับของบางอย่าง ยิ่งพยายามยิ่งห่างไกลจากเป้าหมาย

เช่นเวลาเรานอนไม่หลับ ยิ่งพยายามหลับยิ่งนอนไม่หลับ

อีกตัวอย่างก็เช่นความสุข ถ้าเราอยู่เฉยๆ ก็ไม่ได้ทุกข์ร้อนอะไร แต่เมื่อใดก็ตามที่เราอยากมีความสุข เราจะเริ่มทุกข์ขึ้นมาทันที

ความรักก็อยู่ภายใต้กฎย้อนศรเช่นกัน ยิ่งเราพยายามทำให้อีกฝ่ายรักเรา ตามตื๊อและยอมเขามากเท่าไหร่ เรายิ่งดูไร้เสน่ห์มากขึ้นเท่านั้น

คนบางคนแสวงหาการยอมรับและความชื่นชม แต่ยิ่งตีฆ้องร้องป่าวในความดีงามของตัวเอง ก็ยิ่งสร้างความรู้สึกคลางแคลงใจให้คนที่พบเห็น

คนบางคนอยากมีอิสรภาพ อยากทำอะไรก็ได้ตามใจฉัน แต่ยิ่งเราอยากมีอิสรภาพมากเท่าไหร่ เรายิ่งรู้สึกขาดอิสรภาพมากขึ้นเท่านั้น แต่หากเราเลือกที่จะตัดช้อยส์ตัวเองลงและมีวินัยมากขึ้น เรากลับไม่รู้สึกว่าสิ่งเหล่านี้เป็นข้อจำกัดอีกต่อไป

สำหรับหลายคนคงไม่ชินกับวิธีคิดแบบกฎย้อนศร เพราะเราคนไทยถูกสอนมาตลอดว่า ความพยายามอยู่ที่ไหน ความสำเร็จอยู่ที่นั่น ซึ่งมีประโยชน์และใช้ได้กับสถานการณ์ส่วนใหญ่ – แต่ก็ไม่ใช่ทั้งหมด

ถ้าเราค่อยๆ พิจารณาแล้วพบว่าเรื่องบางเรื่องเราพยายามเต็มที่แล้วก็ยังไม่ได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ ก็อาจไม่เสียหายที่จะลองทำอะไรที่ต่างออกไป

ให้ระลึกถึงคำของไอน์ไสตน์ที่เคยบอกไว้ว่า มีแต่คนบ้าเท่านั้นที่มุ่งมั่นทำสิ่งเดิมๆ แล้วคาดหวังว่าจะได้ผลลัพธ์ใหม่ๆ

กฎย้อนศรอาจนำมาใช้ได้กับสถานการณ์บ้านเมืองด้วยนะครับ

หลายคนอาจรู้สึกขัดอกขัดใจกับการเมืองไทยเมื่อเห็นความเป็นไปในรอบสองสัปดาห์ที่ผ่านมา

แต่ถ้าเราไม่ได้ถอดใจถึงขนาดจะย้ายประเทศ เราก็ต้องหาทางอยู่กับมันไปให้ได้

แม้จะรู้สึกเหมือนนักเรียนหน่วยซีลที่ถูกมัดแขนขาเอาไว้แล้วถูกผลักลงน้ำ พยายามดิ้นรนเอาหัวพ้นน้ำแล้วแต่เหมือนสถานการณ์กลับแย่ลง

แต่ถ้าเราทำใจไว้เลยว่ายังไงก็อาจต้องยอมปล่อยตัวให้ลงถึงก้นสระ

เมื่อนั้นเราอาจพบหนทางที่จะรักษาตัวเองไว้ได้ไปอีก “5 นาที” ต่อจากนี้ครับ

---

ขอบคุณเนื้อหาบางส่วนจาก The Backwards Law – Why the Best Things in Life Must Be Let Go by Mark Manson

ช่วงนี้ผมได้ใช้เวลาคิดทบทวนเรื่อง The Law of Diminishing Returns พอสมควร

บางคนแปลชื่อเป็นไทยว่า “กฎแห่งผลตอบแทนที่ลดลง”

ใครที่ไม่เคยได้ยินกฎนี้ สามารถดูภาพประกอบที่มีน้องเพนกวินเป็นผู้สอน

แกนนอนคือ input หรือแรงที่เราลงไป

แกนตั้งคือ output หรือผลลัพธ์ที่เราได้กลับมา

ในช่วงแรกจะเห็นว่ากราฟค่อนข้างชัน เราลงแรงไปหนึ่งหน่วย แต่ได้รับผลตอนแทนมากกว่าหนึ่งหน่วย (increasing returns)

แต่พอถึงจุดหนึ่ง ความชันของกราฟจะน้อยลง การเพิ่ม input ไม่ได้สร้าง output มากเท่ากับก่อนหน้านี้ (diminishing returns)

และยิ่งเราเพิ่ม input เข้าไปเรื่อยๆ กราฟกลับทิ่มหัวลง กลายเป็นว่ายิ่งทำผลลัพธ์ยิ่งแย่ (negative returns)

ลองนึกถึงการกินพิซซ่า

เวลาที่เราหิวโซ แล้วมีพิซซ่าถาดใหญ่มาส่ง การได้กินหยิบพิซซ่าชิ้นแรกขึ้นมากินนั้นจะทำให้เรามีความสุขมาก (increasing returns)

แน่นอนว่าพิซซ่าชิ้นเดียวยังไม่อิ่มท้อง เราก็เลยกินชิ้นที่สอง ชิ้นที่สาม ชิ้นที่สี่ ซึ่งมันก็ทำให้เรามีความสุขมากขึ้นไปอีก แต่พิซซ่าชิ้นที่สี่ไม่ได้ทำให้ความสุขของเราเพิ่มมากขึ้นเท่ากับพิซซ่าชิ้นแรก นั่นแปลว่าเราอยู่ในโซนของ diminishing returns เรียบร้อยแล้ว

และถ้าเราโดนบังคับให้กินพิซซ่าจนหมดถาด พอถึงชิ้นที่ 6 เราจะเริ่มรู้สึกหนืดๆ และเมื่อถึงชิ้นที่ 8 เราอาจจะรู้สึกผะอืดผะอม (negative returns)

The Law of Diminishing Returns นี้เอามาปรับใช้ในชีวิตจริงได้ในหลายสถานการณ์และในหลากหลายแง่มุม

.

หนึ่ง เรื่องการเรียน

ตอนที่ผมเรียนปริญญาตรี ผมจบด้วยเกรดเฉลี่ยค่อนข้างดีเยี่ยม

แต่ระหว่างที่เรียนผมก็ทำกิจกรรมนักศึกษาค่อนข้างเยอะมาก เป็นสี่ปีที่ชีวิตเต็มไปด้วยสีสัน

ถามว่าผมสามารถทำกิจกรรมให้น้อยกว่านี้ได้มั้ย เพื่อจะได้มีเวลาทบทวนตำรามากขึ้น

คำตอบคือทำได้ แต่ต่อให้ผมไม่ทำกิจกรรมเลย และเอาเวลาทั้งหมดมาทุ่มให้กับการเรียน เกรดเฉลี่ยของผมก็คงดีขึ้นประมาณ 0.1 หรือ 0.2 เท่านั้น เพราะเมื่อเกรดเราสูงอยู่แล้ว การพยายามเพิ่มเกรดเฉลี่ยให้สูงขึ้นไปอีกมันคือการทำงานในโซนของ diminishing returns ที่ลงแรงไปมาก แต่ได้ผลตอบแทนกลับมาไม่คุ้มค่าเท่าไหร่

เมื่อมองย้อนกลับไป คิดว่าตัวเองตัดสินใจถูกที่เอาเวลาที่เราควรจะได้อ่านหนังสือไปทำกิจกรรม เพราะมันคือสิ่งที่เราจดจำได้และมีประโยชน์กว่าเนื้อหาในตำราไหนๆ

.

สอง เรื่องการทำงาน

สิ่งหนึ่งที่หัวหน้าผมมักจะบอก คือ Done is better than perfect

งานหลายๆ อย่างไม่จำเป็นต้องทำให้เรียบร้อยไร้ที่ติ ทำได้ซัก 80-90% ก็โอเคแล้ว

ยกตัวอย่างเช่นการทำสไลด์ให้ดูดีประมาณ 80% อาจใช้เวลา 2 ชั่วโมง แต่ถ้าจะทำให้เพอร์เฟ็คต้องใช้เวลาเพิ่มอีก 2 ชั่วโมง ซึ่งไม่ใช่เรื่องที่ควรทำหากสไลด์นั้นถูกใช้เพื่อการพูดคุยกันภายในบริษัทแค่ครั้งเดียว สู้เอาเวลาสองชั่วโมงนั้นไปทำงานชิ้นอื่นจะดีกว่า

แต่ถ้าเราจะทำอะไรที่ออกไปพรีเซนต์ลูกค้า หรือต้องส่งให้พนักงานทั้งองค์กรได้ใช้ 80-90% อาจยังไม่พอ ต้องทำให้ใกล้เคียง 100% ให้มากที่สุด

.

สาม เรื่องเวลาที่มีให้ลูก

ผมเคยเขียนบทความ “10% ของงาน = 50% ของลูก”

เพราะหนึ่งชั่วโมงของงาน กับหนึ่งชั่วโมงของลูกไม่เท่ากัน

สมมติว่าเราทำงานนอกบ้าน และลูกเข้านอนตอนสามทุ่ม

ถ้าเราทำงานถึงหกโมงเย็น และกลับถึงบ้านตอนหนึ่งทุ่ม ลูกจะได้อยู่กับเราสองชั่วโมง

ถ้าเราทำงานถึงหนึ่งทุ่ม และกลับถึงบ้านตอนสองทุ่ม ลูกจะมีเวลาอยู่กับเราแค่ชั่วโมงเดียว

เราได้ทำงานมากขึ้น 1 ชั่วโมง ซึ่งคิดเป็นประมาณ 10% ที่เราจะได้งานเยอะขึ้น

แต่ลูกได้อยู่กับเราน้อยลง 1 ชั่วโมง ซึ่งเท่ากับ 50% ของเวลาทั้งหมดที่เขาจะได้อยู่กับเราในวันนั้น

1 ชั่วโมงของการที่ลูกได้อยู่กับเรา อยู่ในโซนของ increasing returns

1 ชั่วโมงของการทำงานเพิ่มขึ้น อยู่ในโซนของ diminishing returns

ดังนั้น 1 ชั่วโมงจึงมีค่าไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับว่าเราใช้มันไปกับโซนไหน

.

สี่ ผลตอบแทนมหาศาลของการเป็น Elite

โดยเฉลี่ยแล้วนักเตะใน Premier League ได้ค่าตอบแทน 60,000 ปอนด์ต่อสัปดาห์หรือเดือนละ 10.5 ล้านบาท*

ส่วนเงินเดือนของนักเตะที่อยู่ลีกต่ำกว่านั้นได้แก่

EFL Championship เดือนละ 1.2 ล้านบาท (7,000 GBP/week)
EFL League One เดือนละ 8 แสนบาท (4,753 GBP/week)
EFL League Two เดือนละ 3.5 แสนบาท (2,000 GBP/week)

ทั้ง 4 ลีกรวมกันมีทั้งหมด 92 ทีม (20+24+24+24) สมมติว่าทีมชุดใหญ่มีทีมละ 25 คน แสดงว่ามีนักเตะทั้งหมด 2300 คน

ในอังกฤษมีคนเตะบอลได้ 11 ล้านคน*

ถ้าเราเก่งพอที่จะเป็นนักเตะ League Two แสดงว่าเราเก่งระดับ 2300 คนแรกใน 11 ล้านคน คิดเป็น 99.98th percentile ได้ค่าเหนื่อยเดือนละสามแสนห้า

แต่ถ้าเราอยากเก่งพอที่จะค้าแข้งในพรีเมียร์ลีก ซึ่งมี 20 ทีม เราต้องเป็น 500 คนที่เก่งที่สุดใน 11 ล้านคน คิดเป็น 99.9955th percentile ได้ค่าเหนื่อยเดือนละ 10.5 ล้านบาท

Percentile ต่างกันนิดเดียว แต่ผลตอบแทนต่างกัน 30 เท่า

บทเรียนก็คือการไปให้ถึงระดับ elite ในแต่ละวงการหรือแต่ละวิชาชีพนั้นยากมาก เพราะการแข่งขันนี้อยู่ในโซน diminishing returns ล้วนๆ มีไม่กี่คนที่จะมีทั้งพรสวรรค์และพรแสวงจนไปถึงระดับท็อปของวงการได้ แต่คนที่ทำได้ก็จะได้รับผลตอบแทนที่มากกว่าเป็นสิบเท่า โดยที่เราไม่ได้เก่งกว่าคนอื่นเป็นสิบเท่า

นักวิ่ง 100 เมตรที่เร็วที่สุดในโลกอาจจะเร็วกว่าคนอื่นเพียงเสี้ยววินาที แต่นั่นก็เพียงพอแล้วที่เขาจะมีรายได้มากกว่านักวิ่งคนอื่นเป็นสิบหรือเป็นร้อยเท่า

ดังนั้น ถ้าคิดจะเอาจริงเอาจังในด้านใด ก็ลองตั้งเป้าที่จะไปให้สุดทาง แม้ระหว่างทางจะแห้งแล้งและไม่ค่อยมีอะไรให้เก็บเกี่ยวในเชิงผลตอบแทน (diminishing returns) แต่หากเราไปถึงปลายทางได้ก็จะมีรางวัลใหญ่รออยู่

.

ห้า ทำมากได้น้อย -> ทำน้อยได้มาก

ลองสำรวจตัวเองว่าเราใช้เวลาอยู่ในโซน diminishing returns กับเรื่องใดบ้าง

ไม่ว่าจะเป็นเรื่องงาน การหาเงิน การแสวงหาความยอมรับ การเสพสื่อต่างๆ

และเรากำลังละเลยเรื่องอะไรบ้าง

การออกกำลังกาย การใช้เวลากับคนที่เรารัก การมีเวลานั่งคุยกับตัวเอง

สมมติว่าเราทำงานวันละ 10 ชั่วโมง แต่เราลดเวลาทำงานเหลือแค่ 9 ชั่วโมง แล้วเอา 1 ชั่วโมงที่ได้คืนมานั้นไปออกกำลังกาย 20 นาที โทรหาพ่อแม่ 20 นาที นั่งคุยกับตัวเองอีก 20 นาที ผลตอบแทนจะคุ้มค่ามาก มันคือ “พิซซ่าชิ้นแรก” ที่อยู่ในโซน increasing returns

มองดูว่าเราใช้เวลาไปกับเรื่องอะไรที่ทำมากแต่ได้น้อย แล้วแบ่งเวลาส่วนนั้นไปทำในสิ่งที่เราไม่ค่อยได้ทำ แล้วมันจะเป็นการทำน้อยแต่ได้มากครับ

---

* ขอบคุณข้อมูลจากเว็บ MansionBet และ The FA

แค่ 1 ครั้งก็ยังดี

เมื่อมีสิ่งที่เราอยากทำให้เป็นนิสัย แต่ยังทำได้ไม่สม่ำเสมอ สิ่งหนึ่งที่จะช่วยได้คือบอกตัวเองว่า “แค่ 1 ครั้งก็ยังดี”

ผมชอบการวิดพื้น เพราะใช้เวลาน้อยและทำเมื่อไหร่ก็ได้ โดยผมมักจะวิดพื้นก่อนอาบน้ำ

แต่ก็มีหลายครั้งที่ผมเพิ่งอิ่มจากข้าวเช้า หรือเพิ่งไปวิ่งมาเหนื่อยๆ ทำให้ไม่พร้อมวิดพื้น เพราะรู้สึกว่าถ้าวิดไปก็คงทำได้ไม่กี่ครั้ง

แต่ผมก็ตระหนักได้ว่า เราไม่จำเป็นต้องวิดพื้นให้มากเท่าที่ปกติเราวิดได้

สิ่งสำคัญยิ่งกว่าจำนวนหรือสถิติ คือการ “กรุยทาง” ในหัวสมองของเรา มันคือการสร้าง neural pathway ที่จะทำให้กิจกรรมนี้มีแรงต้านน้อยลงเรื่อยๆ

ยิ่ง neural pathway นี้ถูกใช้บ่อยเท่าไหร่ กิจกรรมนี้ก็จะยิ่งกลายมาเป็นธรรมชาติของเรามากขึ้นเท่านั้น พูดง่ายๆ ก็คือมันจะกลายเป็นอุปนิสัยหรือ habit นั่นเอง

เวลาที่ผมรู้สึกไม่อยากวิดพื้นเพราะร่างกายไม่พร้อม ผมจะบอกตัวเองว่า “แค่ 1 ครั้งก็ยังดี” เพื่อให้ตัวเองได้ลงไปวิดพื้น บางครั้งก็วิดแค่ครั้งเดียวจริงๆ แต่หลายครั้งก็ทำได้มากกว่านั้น

ยังมีอีกหลายนิสัยที่เราใช้แนวคิด “แค่ 1 ครั้งก็ยังดี” ได้

เขียนไดอารี่แค่ 1 บรรทัดก็ยังดี

อ่านหนังสือแค่ 1 ย่อหน้าก็ยังดี

เขียน To Do List แค่ 1 ข้อก็ยังดี

เรียนภาษาจีนด้วยแอปแค่ 1 นาทีก็ยังดี

นั่งสมาธิแค่ 1 นาทีก็ยังดี

วิ่งแค่ 1 กิโลเมตรก็ยังดี – ถ้าวิ่งไม่ไหว แค่เดินก็ยังดี

แรกๆ อาจจะฝืนหน่อย เพราะการทำแค่หนึ่งครั้งหรือหนึ่งนาทีมันดูเหมือน “ความล้มเหลว” เพราะมันต่ำกว่ามาตรฐานที่เราควรทำได้ไปเยอะ

แต่เราไม่ควรเทียบกับตัวเองในวันที่ดีที่สุด เราไม่ควรแม้กระทั่งเทียบกับตัวเองในวันธรรมดา

เราควรเทียบกับตัวเองในวันที่เรา “เท” สิ่งนั้น

เมื่อเทียบกับ 0 อย่างไร 1 ก็ย่อมมากกว่า

ให้ระลึกเสมอว่า เป้าหมายหลักคือการทำซ้ำ เพื่อให้มันกลายเป็นส่วนหนึ่งของเรา แล้วเราจะเก็บเกี่ยวสิ่งดีๆ จากมันได้เมื่อเวลาผ่านไปนานเพียงพอ

แค่ 1 ครั้งก็ยังดี

ลองเอาไปปรับใช้ดูนะครับ