(เคล็ดวิชาชีวิต พี่จูน จรีพร IMET MAX)

การไปทริป IMET MAX ที่จันทบุรีเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา นอกจากได้สนทนากับ “พี่เตา” บรรยง พงษ์พานิช แล้ว ผมยังมีโอกาสได้ฟังและร่วมสนทนากับ “พี่จูน” จรีพร จารุกรสกุล ประธานกรรมการและประธานเจ้าหน้าที่บริหารกลุ่ม บริษัท ดับบลิวเอชเอ คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) อีกด้วย

พี่จูนเริ่มสร้างธุรกิจของตัวเองตั้งแต่อายุ 26 หรือเมื่อ 30 ปีที่แล้ว เริ่มจากการทำธุรกิจพลาสติก ก่อนจะเข้าไปจับธุรกิจคลังสินค้าและขยายอาณาจักร จนบัดนี้ WHA Group มีมูลค่าเกือบ 70,000 ล้านบาท และให้บริการสี่ด้านหลัก ได้แก่ โลจิสติกส์ นิคมอุตสาหกรรม สาธารณูปโภคและพลังงาน และการให้บริการด้านดิจิทัล

บางคนในวงการขนานนามพี่จูนว่า “นอสตราดามุส” เพราะมองเห็นเทรนด์โลกและขยับตัวก่อนคนอื่นเสมอ

นี่คือบางส่วนของแง่คิดที่ผมได้รับจากพี่จูนครับ

.

อ่านจากหลังไปหน้า

พี่จูนเกิดกรุงเทพ แต่ไปโตที่ต่างจังหวัด ไม่ได้มีอะไรให้ทำมากนัก แต่กิจกรรมที่โปรดปรานคือการอ่านหนังสือ ทั้งในห้องสมุดและที่เก็บเงินซื้อเอง เวลาซื้อกล้วยแขกมากินเสร็จแล้วยังคลี่ถุงกล้วยแขกมาอ่าน

พี่จูนเป็นคนชอบอ่านหนังสือซ้ำ อ่านสามก๊กจบสามรอบตั้งแต่อายุ 14

“แต่อ่านแค่ถึงตอนที่ขงเบ้งเสียนะคะ ดังนั้นยังคบได้อยู่” พี่จูนตบมุขให้เสร็จสรรพ

อีกหนึ่งนิสัยที่น่าสนใจ คือการอ่านจากหลังไปหน้า

ในความหมายที่ว่าพอพี่จูนรู้แล้วว่าโครงเรื่องเป็นอย่างไร พี่จูนก็จะเดาว่าตอนจบจะเป็นแบบไหน แล้วพลิกไปดูหน้าหลังๆ ว่ามันเป็นอย่างที่พี่จูนคิดรึเปล่า

ผมเดาว่าเพราะพี่จูน “ฝึกทายอนาคต” ตั้งแต่เด็กนี่เอง จึงทำให้เป็นคน “มองไกล” และ “อ่านเกมขาด” จนได้ฉายานอสตราดามุสในวงการธุรกิจ

.

ความลับของท็อปเซลส์

ตอนเรียนจบมาใหม่ๆ พี่จูนทำงานประจำและได้เป็น top sales ของบริษัท

ไม่ใช่เพราะพี่จูนขายของเก่ง แต่เพราะพี่จูนฟังเก่ง ฟังจนรู้ว่าลูกค้าต้องการอะไรและเติมเต็มความต้องการนั้น

พอออกมาทำธุรกิจ พี่จูนก็ใช้ทักษะการฟังเหมือนเดิม

“ถ้าคุณเคยเป็นหัวหน้าหรือเป็นอาจารย์มาก่อน คุณจะเคยชินกับการเป็นฝ่ายพูด แต่เวลาคุณอยู่กับลูกค้าคุณต้องฟัง เพราะคุณกำลังคุยกับคนที่เก่งกว่าคุณ”

.

ก่อนจะเท่

เพื่อนคนหนึ่งบอกพี่จูนว่า สิ่งหนึ่งที่อยากลอง คือการทำธุรกิจของตัวเอง เห็นพี่จูน และพี่ๆ mentor ของ IMET MAX หลายคนสร้างธุรกิจขึ้นมา มันดูเท่ มันดู inspire มากเลย

“คุณเห็นแต่ตอนเขาเท่ คุณเคยเห็นตอนเขาเหนื่อยรึเปล่า” พี่จูนถามกลับ

ตอนเริ่มทำธุรกิจใหม่ๆ พี่จูนต้องขับรถเอาถังพลาสติกไปเสนอขายทั่วประเทศ

“สองปีขับรถไปแสนกว่ากิโล”

ช่วงระดมทุนให้ WHA พี่จูนต้องเดินทางไปพบลูกค้าหลายประเทศ ลืมตาตื่นมาตอนเช้ายังเบลอๆ ว่าตอนนี้อยู่ที่ไหน รู้แค่ว่าไม่ใช่ที่บ้านเพราะฝ้าเพดานไม่ใช่สีนี้

“คิดให้ดีว่าเราอยากทำธุรกิจเพราะอะไร อย่าทำเพียงเพราะคิดว่ามันจะเท่ ไม่อย่างนั้นคุณจะอดทนกับอุปสรรคและความลำบากไม่ได้”

.

เราคือนักประพันธ์

คำพูดติดปากของพี่จูน คือเราอาจทำสิ่งเดิม แต่เราต้องไม่ทำเหมือนเดิม

เราต้องพัฒนาและปรับปรุงอยู่เสมอ รวมถึงแสวงหาธุรกิจใหม่ๆ มาต่อยอดเพื่อเพิ่มความท้าทายให้กับทีมงาน

“คนเก่งเล่นเพลงเดิมไปนานๆ เขาก็เบื่อ เราจึงต้องเขียนเพลงที่ซับซ้อนขึ้นเรื่อยๆ จากนั้นเราก็ต้องทำหน้าที่เป็น conductor ที่ดี”

.

ลูกน้องข้าใครอย่าแตะ

พี่จูนบอกว่าตัวเองเป็นคนที่ดุมาก และเป็นคนพูดสั้นๆ ตรงประเด็น

ถึงกระนั้นพี่จูนก็เป็นคนที่ปกป้องลูกน้อง จะไม่ยอมให้ใครคนอื่นมาต่อว่าลูกน้องข้ามหัวพี่จูนเด็ดขาด

มีอะไรให้มาบอกพี่จูน แล้วเดี๋ยวพี่จูนจะไปคุยกับลูกน้องเอง – อาจจะจัดหนักกว่าที่คนอื่นจะมาว่าด้วยซ้ำ

“หัวหน้ารับผิด ลูกน้องรับชอบ” พี่จูนกล่าว

.

เหตุผลที่ต่อยมวย

กีฬาที่พี่จูนเล่นประจำคือการต่อยมวย เชี่ยวชาญระดับต่อยได้ถึง 8 ยก

เราถามว่าต่อยมวยไม่กลัวเป็นแผลหรือตัวฟกช้ำดำเขียวหรือ พี่จูนตอบว่าเขาฝึกกับครูที่จบพละ ไม่ได้ฝึกกับนักมวย จึงรู้วิธีชกมวยที่เซฟตัวเอง

ที่พี่จูนชอบมวยเพราะเป็นกีฬาที่ต้องใช้สมาธิสูง ไม่สามารถคลาดสายตาได้เลยแม้แต่นิดเดียว และการต่อยมวยก็ช่วยปลดปล่อยความเครียดได้ดี

แถมมวยก็เป็นการออกกำลังกายที่ทำได้แค่ช่วงนี้เท่านั้น พออายุมากกว่านี้คงต้องไปเน้นออกกำลังกายเบาๆ แบบโยคะมากขึ้น

.

ถ่ายรูปนอกบ้าน

ผมถามพี่จูนคำถามเดียวกับพี่เตา ว่าเวลาเราไม่อยู่บ้าน ต้องออกไปทำธุระข้างนอกเยอะๆ จะทำอย่างไรให้คนที่บ้านสบายใจ

พี่จูนบอกว่า เราต้องชิงบอกเขาก่อน อย่ารอให้คนที่บ้านถาม

เวลาพี่จูนไปไหน พี่จูนจะถ่ายรูปส่งไปให้ลูกดูตลอด ว่าวันนี้แม่มาทำงานที่นี่นะ

.

ไม่มีลูกในรถเข็น

สมัยที่ลูกพี่จูนยังเล็ก เวลาทำงานจะมีพี่เลี้ยงช่วยดูแลลูกให้

แต่นอกเวลางาน พี่จูนจะอยู่กับลูกตลอด ทำอาหารให้ลูก อ่านนิทานให้ลูกฟังก่อนนอน

เวลาไปเที่ยวนอกบ้าน พี่จูนจะอุ้มลูกติดตัวเสมอ ส่วนรถเข็นมีไว้ใส่ของ

พี่จูนเห็นบางครอบครัวไปเดินห้าง แม่เดินนำ ส่วนพี่เลี้ยงอุ้มลูกเดินตาม สรุปนี่ลูกเราหรือลูกพี่เลี้ยง

“เราให้เค้าเกิดมาแล้ว ดังนั้นเราต้องดูแลเค้าให้ดีที่สุด”

ขอบคุณพี่จูนสำหรับแง่คิดดีๆ ที่ให้กับพวกเราชาว IMET MAX ครับ

ผมได้ยินประโยคนี้ครั้งแรกจากการไปทริปของ IMET MAX ที่เมืองจันทบุรีเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา

เป็นประโยคชวนคิด ว่าเวลาของนาฬิกามันมาเกี่ยวพันกับความเป็นตัวกูของกูได้อย่างไร

คนที่แนะนำประโยคนี้ให้เราได้รู้จักคือ “พี่ก็” ดร.วิรไท สันติประภพ ประธานคณะกรรมการบริหารแม่ฟ้าหลวง และอดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย

พี่ก็เล่าให้ฟังว่ารู้จักคอนเส็ปต์นี้จากนิทรรศการของศิลปินนาม “คามิน เลิศชัยประเสริฐ” ที่เชียงใหม่

เวลาคือสิ่งที่เรา “รู้สึก” อยู่ทุกวัน ถ้าอยากเห็นอัตตาตัวเองให้ชัดๆ ให้ดูความรู้สึกที่เรามีต่อเวลา

หากเราอยู่ในสถานการณ์ที่ร้อนใจ หรือหงุดหงิด รู้สึกว่าทำไมเราต้องมาเสียเวลากับเรื่องนี้ นั่นแสดงว่าเราไม่ได้ให้ความสำคัญ (priority) กับสิ่งที่อยู่ตรงหน้า แต่อัตตาของเรากำลังให้ค่ากับสิ่งอื่นมากกว่า

ผมนึกถึงตัวเองเวลาที่กำลังเขียนบล็อกแบบเข้าด้ายเข้าเข็ม แล้วลูกๆ ก็วิ่งเข้ามาในห้องอยากจะเล่นด้วย บ่อยครั้งที่ผมรู้สึกขุ่นเคืองใจ แม้ปากจะตอบคำถามลูก แต่สายตาก็ยังจ้องจอมอนิเตอร์อยู่ ถ้ามองลึกลงไป ณ ขณะนั้น อัตตาของผมกำลังให้ความสำคัญกับการเขียนบล็อกมากกว่าการคุยกับลูก

ไม่ได้บอกว่าเราจะต้องสลายอัตตาและอยู่แบบคนไม่ห่วงเวลา เพียงแต่เราสามารถใช้ “การรับรู้ของเวลา” เป็นระฆังเตือนให้เรามองเห็นตัวเอง

เมื่อเห็นตัวเองชัด ด้วยใจที่เป็นกลาง สติก็จะเกิด เราจะเห็นสิ่งตรงหน้าอย่างที่มันเป็น ไม่ใช่อย่างที่อัตตาเราอยากให้เป็น

ใจที่บีบคั้นจะคลี่คลาย และเราจะทำหน้าที่ด้วยความเบาสบายกว่าเดิมครับ

วันนี้วันศุกร์ มาฟังนิทานกันนะครับ

เด็กน้อยวัย 6 ขวบเห็นแม่ขอแบ่งเกลือจากเพื่อนบ้านที่รั้วติดกัน

“ทำไมแม่ถึงไปขอเกลือบ้านนั้นล่ะครับ บ้านเราก็มีเกลือนี่นา”

“บ้านนี้นิสัยดี แต่ฐานะค่อนข้างลำบาก แม่เคยช่วยเขาไปหลายครั้ง รู้ว่าเขาคงเกรงใจเรา แม่เลยขอปันเกลือจากเขา เขาจะได้รู้สึกว่าเขาได้ช่วยเรากลับบ้างเท่านั้นเองลูก”

ขอบคุณนิทานที่ดัดแปลงมาจากเรื่องเล่าใน James Clear: 3-2-1: The value of reading one good book per year, and lessons on kindness and generosity

เมื่อวานนี้ผมมี One on One กับน้องๆ ในทีม

หลายคนพูดเป็นเสียงเดียวกันว่าช่วงนี้งานเยอะและซับซ้อนขึ้น ซึ่งก็สอดคล้องกับ stage ขององค์กรที่กำลังริเริ่มทำอะไรหลายอย่างที่ไม่เคยทำ

ผมบอกน้องบางคนที่เพิ่งทำงานปีแรกว่า การได้เจองานยากๆ คือทักษะที่จะติดตัวเราไป และมันจะทำให้เราเก่งกว่าเพื่อนรุ่นเดียวกันเพราะเรามีโอกาสได้ทำอะไรที่ลึกกว่า-ซับซ้อนกว่า

ตอนหัวค่ำหลังเลิกงานแล้ว ผมเพิ่งคิดขึ้นได้ว่า การทำงานยากไม่ใช่แค่ทำให้เราเก่งขึ้นอย่างเดียว แต่มันคือโอกาสในการ Up ค่าตัวด้วย

ไม่ใช่ค่าตัวในวันนี้ แต่เป็นค่าตัวในวันข้างหน้า

สำหรับพนักงานประจำที่อยู่ในธุรกิจที่ดีและในองค์กรที่เหมาะสม เงินเดือนของเขามักจะสะท้อนคุณค่าที่เขาสร้างได้และความรับผิดชอบที่เขาต้องแบกรับ แม้จะไม่ได้แฟร์ 100% แต่ผมเชื่อว่ามันคือความจริงสำหรับคนส่วนใหญ่

ยกตัวอย่างให้พอเห็นภาพ (แต่อย่าจริงจัง) เกมออนไลน์มักจะมีอยู่ประมาณ 5 ระดับ

1. Noob (Newbie)
2. Beginner
3. Pro
4. Hacker
5. God

สมมติเราเป็นพนักงานจูเนียร์ เงินเดือน 20,000 บาท และมีโอกาสได้จับงาน 3 ระดับ

Noob งานง่าย = 1 XP

Beginner งานธรรมดา = 10 XP

Pro งานยาก = 100 XP

สมมติปีนี้เราทำงาน Noob เสร็จ 500 ชิ้น งาน Beginner เสร็จ 100 ชิ้น และงาน Pro เสร็จ 5 ชิ้น

เราจะเก็บค่า XP ได้ทั้งหมด 5001 + 10010 + 5*100 = 2,000 XP

สมมติว่าแต่ละ XP เอาไปแลกค่าตัวได้ 1 บาท

2,000 XP = 2,000 บาท ปีหน้าเราก็มีโอกาสจะขึ้นเงินเดือนจาก 20,000 บาท เป็น 22,000 บาท

แต่ถ้าเราทำแต่งาน Noob อย่างเดียว 1,000 ชิ้น ไม่ได้ทำงาน Beginner หรืองาน Pro เลย เราจะเก็บได้แค่ 1,000 XP เงินเดือนก็จะได้ขึ้นแค่ 1,000 บาทเป็น 21,000 บาท

แน่นอนว่าโลกไม่ได้ตรงไปตรงมาขนาดนั้น บางทีเรารู้สึกว่าทำงาน Pro ไปตั้งหลายชิ้นแต่เงินเดือนแทบไม่ขยับ อาจจะเพราะว่าที่ทำงานปัจจุบันเค้ามีวิธีคิดค่า XP ไม่ปกติ หรือไม่เราก็เข้าใจผิดไปเองว่างานของเราเป็น Pro ทั้งที่จริงแล้วมันเป็นแค่ Noob สำหรับองค์กร

แต่สำหรับคนที่ทำงาน Pro (จริงๆ) เสร็จหลายชิ้น เงินเดือนเขาก็จะโตแบบก้าวกระโดด ได้รับการโปรโมต และได้รับโอกาสจับงานที่เลเว่ลสูงขึ้นไปอีก

Hacker งานยาก สำคัญ และอิมแพ็คทั้งแผนก = 1,000 XP

God งานที่อิมแพ็คทั้งองค์กร = 10,000 XP

คนที่ได้จับงานระดับนี้และทำมันสำเร็จ จึงได้ปรับเงินเดือนปีละหลายพันบาทหรือแม้กระทั่งหลายหมื่นบาท

ถ้าอ่านถึงตรงนี้ใครจะไม่ซื้อไอเดียก็ไม่เป็นไร เพราะทุกคนมีประสบการณ์ต่างกัน “ความจริง” ของแต่ละคนจึงไม่เหมือนกัน

แต่ถ้าใครคิดว่าพอเข้าเค้า ก็น่าจะได้ข้อสรุปประมาณนี้

• หางานที่หัวหน้าและบริษัทให้คุณค่ากับคนทำงานดี
• หาโอกาสให้ตัวเองได้ทำงานยากระดับ Pro/Hacker/God บ่อยๆ
• สะสมค่า XP ซึ่งเปรียบเสมือน “พลังงานศักย์ของเงินเดือน” เอาไว้

ถ้ายังไม่สามารถนำ XP ไป “ขึ้นเงิน” ได้วันนี้ก็ไม่เป็นไร เพราะค่า XP จะอยู่กับเราไปตลอด เมื่อโอกาสมา XP ก็จะตอบแทนเราอย่างเหมาะสม

แต่ถ้าวันๆ เราทำแต่งาน Noob และงาน Beginner ค่า XP เราย่อมต่ำ และรายได้อาจโตไม่ทันค่าครองชีพและความคาดหวังของคนรอบข้าง

Benjamin Graham อาจารย์ของ Warren Buffet เคยกล่าวไว้ว่า

“In the short run, the market is a voting machine but in the long run, it is a weighing machine.”

ทุกงานยากคือการสะสมพลังงานศักย์

ทุกงานยากคือโอกาสในการ Up ค่าตัวครับ