ยิ่งใหญ่เพราะสม่ำเสมอ

แน่นอนว่าพรสวรรค์ก็เป็นส่วนประกอบสำคัญอย่างหนึ่ง เราจึงควรเลือกทำในสิ่งที่เราทำได้ดีและมีฉันทะ เพราะมันจะทำให้เราไปได้เร็วและสร้างผลงานได้โดดเด่น

แต่พรสวรรค์ที่ไม่ได้ถูกค้ำจุนด้วยวินัยย่อมตกม้าตายกลางทาง

เราจึงต้องไม่หลงระเริง ต้องพร้อมที่จะนับหนึ่งใหม่ ต้องเป็นคนที่รอได้

เมื่อมีความสม่ำเสมอที่จะสร้างงานของเราโดยไม่เร่งรีบ ผ่านเวลาหลายปีหรือแม้กระทั่งหลายสิบปี ตาน้ำจะกลายเป็นน้ำตก หนึ่งก้าวจะกลายเป็นหมื่นลี้ และก้อนอิฐก็จะกลายเป็นกำแพงเมืองจีนครับ

วันพรุ่งนี้ 14 กันยายน 2563 พ่อผมจะมีอายุครบ 72 ปี

เย็นวานนี้เพื่อนฝูงของพ่อจึงจัดงานเลี้ยงให้พ่อหนึ่งงาน และเที่ยงวันครอบครัวก็จัดงานเลี้ยงให้พ่ออีกหนึ่งงาน

แขกที่มาร่วมงาน จะได้ของที่ระลึกกลับไปด้วย และหนึ่งในนั้นคือหนังสือชื่อ “นั่งคุยกับพ่อ” ซึ่งตั้งใจเขียนขึ้นมาสำหรับวาระพิเศษนี้โดยเฉพาะ

ในหนังสือ ผมเขียนคำนำเอาไว้ดังนี้

---

สิ่งหนึ่งที่ครอบครัวของ ประสาร-กาญจน์ลดา มฤคพิทักษ์ ไม่คุ้นเคย ก็คือการจัดงานวันเกิด

ตั้งแต่ผมจำความได้ ทั้งพ่อและแม่ไม่เคยฉลองวันเกิดเลยสักครั้ง ส่วนผมกับน้องชายที่เกิดวันเดียวกันแต่ห่างกัน 4 ปีก็เคยจัดงานวันเกิดแค่ครั้งเดียวตอนที่ผมอยู่ม.1 ทุกวันเกิดที่ผ่านๆ มาจึงเป็นเหมือนวันธรรมดาอีกวันหนึ่ง อย่างมากเราก็แค่ส่งข้อความแฮปปี้เบิร์ธเดย์กันทางกรุ๊ปไลน์ของครอบครัว ส่วนพ่อจะพิเศษหน่อยคือเขียนคำอวยพรเป็นบทกลอนแต่ก็ยังส่งผ่านไลน์อยู่ดี

อย่างไรก็ตาม วันที่ 14 กันยายน 2563 เป็นวันเกิดที่พิเศษกว่าวันอื่นๆ เพราะพ่อจะมีอายุครบ 72 ปี กลุ่มเพื่อนพ้องของพ่อจึงนัดหมายเพื่อจะจัดงานเลี้ยงวันเกิดให้พ่อ ส่วนแม่ก็มองว่าเป็นโอกาสอันดีที่จะนัดคนในตระกูลรวมถึงเพื่อนพ้องน้องพี่ที่เคยเกื้อกูลกันมามาร่วมรับประทานอาหารด้วยกันสักมื้อ

เมื่อต้องมาเจอกัน เราเลยคิดว่าน่าจะดีถ้ามีของที่ระลึกติดไม้ติดมือให้แขกเสียหน่อย และของที่ระลึกที่เราคิดจะทำก็คือ “หนังสือ” แม้รู้ว่าคนอ่านหนังสือนั้นเหลือน้อยลงทุกที แต่หนังสือก็มีคุณค่าในแบบที่สื่ออื่นมอบให้ไม่ได้

ธรรมดาคนมีอายุครบ 6 รอบน่าจะอยากมีหนังสือที่บอกเล่าชีวประวัติของตัวเอง ว่าผ่านร้อนผ่านหนาว ผ่านความสำเร็จและความล้มเหลวอะไรมาบ้าง แต่พ่อไม่ใช่คนแบบนั้น พ่อไม่ได้อยากเล่าเรื่องอะไรของตัวเองเลย พ่อจึงเลือกที่จะนำบทความที่เคยเขียนลงเฟซบุ๊คนับร้อยบทความมาคัดสรรเหลือ 72 เรื่องเป็นหนังสือชื่อ “หอมกลิ่นความดี”

แต่กระนั้น ผมก็คิดว่าน่าจะเป็นการดีที่จะบันทึกประสบการณ์ตลอด 72 ปีของพ่อเอาไว้บ้าง เพราะพ่อมีส่วนในเหตุการณ์สำคัญทางบ้านเมืองหลายต่อหลายครั้ง “ผึ้ง” ภรรยาของผมเลยบอกว่าทำไมผมไม่เขียนเองดูล่ะ น่าจะได้มุมมองที่น่าสนใจและได้อรรถรสดี

หนังสือเล่มนี้จึงเกิดขึ้นด้วยการไปนั่งคุยกับพ่อ ส่วนใหญ่จะเป็นตอนค่ำหลังมื้อเย็น ไล่เรียงตั้งแต่วัยเยาว์ที่พ่อเป็นสมาชิกวงอังกะลุง เป็นประธานชมรมที่สวนกุหลาบ เป็นนายฉันท์แก่นที่จุฬาฯ เป็นหนึ่งใน 100 คนที่ลงชื่อเรียกร้องรัฐธรรมนูญในปี 2516 เป็นสหายที่เข้าป่าจับปืน เป็นเจ้าของรายการชีวิตธุรกิจ เป็น ส.ส. สอบตก เป็นวุฒิสมาชิก เป็นคนร่วมถอดถอนรัฐมนตรี เป็นจำเลยที่โดนนักการเมืองใหญ่ฟ้องร้อง เป็นผู้ปราศรัยบนเวที กปปส. จนกระทั่งมาเป็นปู่ของหลานสี่คนในวันนี้

นี่จึงเป็นครั้งแรกที่ผมได้นั่งคุยกับพ่ออย่างเจาะลึกในทุกแง่มุม ได้รู้ในสิ่งที่ไม่เคยรู้มาก่อน ได้เข้าใจในสิ่งที่เข้าใจผิดมาโดยตลอด ได้เห็นสิ่งที่เปลี่ยนไปและสิ่งที่ยังมั่นคงไม่เปลี่ยนแปลงของคนที่ผมเรียกว่า “พ่อ” มาทั้งชีวิต

ขอบคุณผึ้งที่เป็นเจ้าของไอเดีย ขอบคุณแม่ที่เข้ามาร่วมวงตอบคำถาม ขอบคุณรองที่ช่วยออกแบบปกหนังสือ ขอบคุณขวัญ ภรรยาของรองที่ช่วยรีวิวต้นฉบับ ขอบคุณกัลยาณมิตรของพ่อที่ร่วมเขียนมุมมองที่มีต่อพ่อด้วยไมตรีจิต

และแน่นอน ต้องขอบคุณพ่อที่เป็นตาน้ำของเนื้อหาทั้งหมดในหนังสือเล่มนี้ ผมเชื่อว่าสิ่งที่อยู่ในบทสนทนาและข้อความระหว่างบรรทัดจะทำให้ผู้อ่านได้แง่คิดอะไรบางอย่างที่จะนำมาสร้างประโยชน์ให้กับตัวเอง คนใกล้ตัว และสังคมต่อไป

ขอให้อ่านหนังสือให้สนุกครับ

รุตม์ – อานนทวงศ์ มฤคพิทักษ์
สิงหาคม 2563

---

ผมมีหนังสือนั่งคุยกับพ่อมาแจก 5 เล่ม

ใครอยากลุ้น ลองมาคอมเมนท์ครับว่า เรามีความประทับใจอะไรในตัวพ่อบ้าง

โดยจะแจกให้กับผู้ติดตามทางเพจเฟซบุ๊ค 3 เล่ม และทาง blockdit 2 เล่มครับ

คอมเมนท์ได้ตั้งแต่วันนี้ถึง 14 กันยายน และจะประกาศผลวันอังคารที่ 15 กันยายนครับ

วันนี้วันศุกร์ มาฟังนิทานกันนะครับ

หนูตัวหนึ่งตกลงไปในถังข้าวสารใบใหญ่

มันมีความสุขมากเพราะไม่ต้องไปวิ่งหาอาหารที่ไหนอีกแล้ว

หนูค่อยๆ กินข้าวสารไปทุกวัน มารู้ตัวอีกทีตอนยืนอยู่ที่ก้นถังข้าวสาร ว่าถังใบนี้ใหญ่เกินกว่าที่มันจะปีนออกไปได้

ทางเดียวที่มันจะรอดชีวิตคือรอคนมาเติมข้าวสารลงในถัง ไม่ว่าจะเป็นข้าวชนิดไหนมันก็ต้องกินอย่างไม่มีทางเลือก

ชีวิตมนุษย์เงินเดือนบางคนก็อาจเป็นเช่นนั้น

---

ขอบคุณนิทานจาก Quora: Bhaskar Dutta’s answer to What are the biggest lessons you have learned in the corporate world?

เพราะถ้าคนในองค์กรไม่เชื่อใจกันมากพอ เราจะพบเห็นสถานการณ์เหล่านี้

• ในที่ประชุมไม่มีใครถาม ไม่มีใครเห็นแย้ง แต่พอออกมานอกห้องก็บ่นกันอุบอิบ
• ในที่ประชุมรับปากกันดิบดี แต่พอถึงเวลาก็ไม่ได้ทำตามที่ตกลงกันไว้
• เวลาเห็นข้อผิดพลาดหรือความบกพร่องของเพื่อนร่วมทีม เราไม่กล้าบอก กลัวทำให้เสียความรู้สึก กลัวเกิดปัญหา เลยเก็บสะสมเอาไว้ พอทนไม่ไหวก็ไปบอกหัวหน้าให้แก้ปัญหาให้หน่อย
• หัวหน้าไม่กล้าไปกินข้าวกับลูกน้อง กลัวถูกหาว่าจะลำเอียง
• เมื่อผลงานของลูกน้องไม่เป็นไปตามความคาดหวัง หัวหน้าไม่กล้าเรียกไปคุยเพื่อให้ปรับปรุงตัว

แล้วเราก็พยายามไปแก้ปัญหาเหล่านี้ที่ปลายเหตุ สร้าง process เพิ่ม ให้ทำรายงานเพิ่ม ให้ทำพรีเซนต์เพิ่ม ซึ่งนอกจากจะไม่สร้างคุณค่าอะไรให้กับลูกค้าและผู้ใช้งานแล้ว ยังเป็นการบั่นทอนศักยภาพและกำลังใจคนทำงานอีกด้วย

หากอยากให้คนในองค์กรเชื่อใจกันมากพอ ต้องเริ่มที่ข้างบนก่อน ผู้บริหารต้องวางตัวและทำตัวให้น่าเชื่อใจ สื่อสารอย่างโปร่งใส ตัดสินใจอย่างมีหลักการ ไม่จำเป็นต้องทำให้ทุกคนแฮปปี้กับการตัดสินใจแต่อย่างน้อยทุกการตัดสินใจต้องมีเหตุผลรองรับที่ดี

เมื่อคนในองค์กรมีความเชื่อใจกันมากพอ เราจะกล้าเถียงกันตรงๆ ปัญหาจะไม่ถูกซุกไว้ใต้พรมแต่จะถูกแก้ที่ต้นเหตุ

และเราทุกคนจะได้ใช้แรงและเวลาไปทำในสิ่งที่สร้างสรรค์ให้สมน้ำสมเนื้อกับสติปัญญาของเราครับ