ผมมี Swiss army knife ยี่ห้อ Victorinox ที่ใช้มาร่วม 20 ปีแล้ว

มีดสวิสเล่มนี้เป็นหนึ่งในของไม่กี่ชิ้นในบ้านที่มีอายุยืนยาวขนาดนี้ และเป็นของที่ spark joy ทุกครั้งที่ได้ใช้

ผมว่ามีดสวิสมีคุณสมบัติบางอย่างที่คนทำงานเรียนรู้จากมันได้ เลยขอนำมาเล่าสู่กันฟังตรงนี้ครับ

1.สารพัดประโยชน์ (Versatility & Resourcefulness)

เราอยู่แล้วว่ามีดสวิสทำอะไรได้หลายอย่าง ตัดกระดาษ เปิดฝาขวด ปอกผลไม้ เป็นไขควง ฯลฯ

คนทำงานที่ดีก็ควรทำอะไรได้หลายอย่าง แม้จะไม่ได้เรียนมาด้านนี้โดยตรง แต่ด้วยเพราะเป็นคนมี growth mindset จึงพร้อมรับงานที่ไม่เคยทำ และเชื่อมั่นในศักยภาพของตนเองว่าจะหาทางเรียนรู้จนได้

คนที่งัดทุกวิชาออกมาใช้ กล้าคิดนอกกรอบ และไม่ยอมแพ้จนกว่าจะสำเร็จ ภาษาอังกฤษเราเรียกว่าเป็นคน resourceful ซึ่งเป็นคนที่ไปอยู่ทีมไหนก็ทำให้ทีมนั้นดีขึ้นทันตาเห็น

.

2.คมกริบ (Sharpness)

แม้จะใช้งานมา 20 ปีแล้ว แต่มีดสวิสของผมนั้นยังคมมาก ตอนพับมีดเก็บต้องทำอย่างมีสติ เพราะถ้าพลาดพลั้งก็อาจได้แผลใหญ่ไม่น้อย

คนทำงานที่ดีต้องมีความคมเช่นกัน คมในวิธีคิด คมในวิธีพูด คมในวิธีการทำงาน

คมในวิธีคิดคือคิดเป็นระบบ ไม่สะเปะสะปะ รู้ว่าเป้าหมายคืออะไร

คมในวิธีพูดคือไม่น้ำท่วมทุ่ง มุ่งสู่ประเด็น ไม่ทำให้คนฟังเสียเวลา (แต่ไม่ได้แปลว่าต้องใช้วาจาเชือดเฉือนนะครับ)

คมในวิธีการทำงาน คือทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ และผลงานก็มีคุณภาพด้วย

ถ้ารู้สึกว่าตัวเองยังคมไม่พอ ก็ควรหาทางลับคมด้วยพาตัวเองไปอยู่ท่ามกลางคนคมๆ เพราะเราคือค่าเฉลี่ยของคนที่เราใช้เวลาด้วย

.

3.พึ่งพาได้ (Reliability)

ผมจะเก็บมีดสวิสไว้ในแก้วเล็กๆ ใบหนึ่งตรงมุมห้องน้ำ หันไปทีไรมันก็จะอยู่ตรงนั้น พร้อมให้เรียกใช้งานเสมอ

ในที่ทำงาน คนเป็นหัวหน้าย่อมอยากมีลูกน้องที่พึ่งพาได้ ลูกน้องที่สั่งงานไปแล้วรู้ว่าเขาจะไม่ลืม จะคอยมาอัปเดตให้หัวหน้ารู้ถึงความคืบหน้า ถ้าติดปัญหาอะไรก็จะมาคุยกัน และสุดท้ายจะส่งมอบชิ้นงานตามที่หัวหน้าคาดหวังโดยที่ไม่ต้องมานั่งแก้กันหลายรอบ

คนทำงานที่ดี จึงควรพึ่งพาได้เหมือนมีดสวิส สร้างความอุ่นใจให้ทุกคนรอบตัว

.

4.ราคาไม่ถูก แต่คุ้มค่าสุดๆ (High ROI)

มีดสวิสที่ผมซื้อมาเป็นขนาดเล็ก มีเครื่องมือไม่ถึง 10 ชิ้น ราคาพันกว่าบาท ซึ่งถือว่าเป็นราคาที่สูงอยู่เหมือนกัน

แต่ถ้าคิดว่าผมใช้มันมา 20 ปีแล้ว ก็แปลว่ามีดเล่มนี้ราคาแค่ 50 บาทต่อปีเท่านั้น ถือว่าเป็นผลตอบแทนหรือ Return on Investment (ROI) ที่คุ้มค่ามาก

คนทำงานดีไม่ควรจะเงินเดือนถูก เราควรรู้ว่าราคาตลาดของเราเป็นเท่าไหร่ เราอาจจะเงินเดือนแพงกว่าคนอื่นที่ประสบการณ์การทำงานพอๆ กัน แต่เราควรจะทำงานดีเสียจนหัวหน้าหรือผู้บริหารมองว่าต่อให้เงินเดือนมากกว่านี้ก็ยังคุ้มค่า

สิ่งที่อันตรายและควรหลีกเลี่ยงก็คือ การที่เรามีเงินเดือนเกินฝีมือ เมื่อใดก็ตามที่ผู้บริหารรู้สึกว่าเราแพงเกินไปเมื่อเทียบกับคุณค่าที่เรามอบให้องค์กร ชีวิตการทำงานจะลำบากและมีความเสี่ยงมากขึ้นทันที

.

5.ไม่ต้องดูแลเยอะ (Low Maintenance)

ผมไม่เคยต้องดูแลมีดสวิสเป็นพิเศษเลย แค่ใช้งานและเก็บเข้าที่ ก็อยู่กันมาได้เป็นสิบปี

คนทำงานนั้นมีสองประเภท คือ High Maintenance และ Low Maintenance

High maintenance คือคนที่หัวหน้าต้องใช้พลังในการดูแลมากเป็นพิเศษ อาจจะเป็นเพราะมีคำถามเยอะ ชอบชวนคุย หรือมีเรื่องที่ไม่พอใจมาปรึกษา (หรือบ่น) กับหัวหน้าบ่อยๆ

ทำงานไม่ดีแต่ low maintenance หัวหน้าอาจจะยังพอหลับตาข้างหนึ่งได้ หรือไม่ก็ลืมคิดถึงคนคนนี้ไปเลย

ถ้า high maintenance แต่ทำงานดี หัวหน้าก็ยังมองว่าคุ้มเหนื่อย

แต่ถ้า high maintenance แถมยังทำงานไม่ดี ใครจะอยากเก็บไว้

ที่หัวหน้าส่วนใหญ่น่าจะชอบ ก็คือทำงานดี และ low maintenance คุยแป๊บเดียวรู้เรื่อง แถมงานยังเสร็จและตรงใจ

.

6.ยืนระยะได้ยาวนาน (Longevity)

ผมคิดว่ามีดสวิสที่ผมพกอยู่ น่าจะใช้งานได้ดีจนถึงวันที่ผมเกษียณ

คนทำงานที่ดีควรมีความแข็งแรงทั้งกายใจ เพื่อจะยืนระยะได้ยาวนาน

หลายคนอาจไม่ค่อยใส่ใจเรื่องสุขภาพเท่าไหร่ นอนดึก กินไม่ดี และไม่ออกกำลังกาย ซึ่งเป็นสูตรสำเร็จของร่างกายที่จะพังพาบก่อนถึงวัยอันควร

ดังนั้น อย่าชะล่าใจในการดูแลตัวเอง นอนให้อิ่ม กินให้ดี และเคลื่อนไหวร่างกายทุกวัน เราจะได้มีกายและใจที่สมบูรณ์พร้อมที่จะทำงานและสร้างคุณค่าได้อย่างยาวนานครับ